دستورالعمل مراجعه مستقيم براي دريافت خسارت
موضوع ماده (۱۴) قانون بيمه شخص ثالث
مصوب ۲۷/۹/۸۹ دولت
فصل اول – تعاريف و كليات
ماده ۱- در اين آييننامه اصطلاحات زير در معاني مشروح به كار ميروند:
الف– قانون: قانون اصلاح قانون بيمه اجباري مسؤوليت مدني دارندگان وسايل نقليه موتوري زميني در مقابل شخص ثالث – مصوب ۱۳۸۷
ب– بيمه مركزي: بيمه مركزي جمهوري اسلامي ايران
پ– صندوق: صندوق تأمين خسارتهاي بدني، موضوع ماده (۱۰) قانون
ت– وسيله نقليه: هرنوع وسيله نقليه موتوري كه برروي زمين يا ريل حركت ميكند.
ث– شخص ثالث زيانديده: هر شخصي كه به سبب حوادث وسايل نقليه موضوع قانون دچار زيانهاي بدني يا مالي ميشود، وكيل قانوني يا اولياي دم در صورت فوت وي به استثناي راننده مسبب حادثه.
ج– خسارتهاي بدني: هر نوع ديه يا ارش ناشي از صدمه، شكستگي، نقض عضو ازكارافتادگي( جزئي يا كلي– موقت يا دايم) يا ديه فوت شخص ثالث به سبب حوادث مشمول بيمه موضوع قانون و هزينه معالجه(چنانچه مشمول قانون ديگري نباشد) به استثناي موارد مندرج در ماده (۷) قانون.
چ– خسارتهاي مالي: زيانهايي كه به سبب حوادث مشمول بيمه موضوع قانون به اموال شخص ثالث وارد شود به استثناي موارد مندرج در ماده (۷) قانون.
ح– فقدان بيمهنامه: وسيله نقليه در زمان وقوع حادثه تحت پوشش بيمه موضوع قانون نباشد.
خ– بيمهگر: هريك از شركتهاي بيمه دولتي و غيردولتي كه مجوز فعاليت در رشته بيمه شخص ثالث از بيمه مركزي را دارا ميباشند.
د– خسارتهاي بدني خارج از شرايط بيمهنامه: هرگونه خسارت بدني واردشده به اشخاص ثالث كه بر اساس قوانين و مقررات يا شرايط عمومي بيمهنامه پرداخت آن بر عهده بيمهگر مربوط نباشد. در هر صورت ميزان تعهدات بيمهگر نميتواند كمتر از حداقل الزامات مندرج در قانون باشد.
تبصره– شرايط عمومي بيمهنامه مطابق آييننامهاي كه توسط بيمه مركزي تهيه و به تصويب هيأت وزيران ميرسد تعيين خواهد شد.
فصل دوم – خسارتهاي بدني
ماده ۲- شخص ثالث زيانديده يا ورثه قانوني وي حق دارد با ارائه مدارك موضوع ماده (۳) براي دريافت خسارت بدني به طور مستقيم حسب مورد به بيمهگر مربوط يا صندوق مراجعه نمايد.
ماده ۳- مدارك لازم براي بررسي و پرداخت خسارت بدني متعلقه توسط بيمهگر و صندوق حسب مورد به شرح زير ميباشد:
۱- اصل يا تصوير مصدق گزارش كارشناس راهنمايي و رانندگي يا گزارش مقامات انتظامي يا نظريه كارشناس يا هيأت كارشناسي منتخب مراجع قضايي.
۲- بيمهنامه شخص ثالث يا هرگونه مدرك ديگري كه حاكي از بيمه وسيله نقليه مسبب حادثه در زمان وقوع حادثه باشد.
۳- تصوير گواهينامه رانندگي مسؤول حادثه مگر اينكه مشخصات كامل گواهينامه رانندگي در گزارش كارشناس راهنمايي و رانندگي يا پليس راه درج گرديده يا اينكه راننده مسؤول حادثه فاقد گواهينامه رانندگي متناسب با نوع وسيله نقليه موجد حادثه باشد.
۴- مدارك شناسايي مصدوم يا متوفي.
۵- تصوير خلاصه پرونده باليني مصدم يا متوفي كه در يكي از مراكز درماني بستري شده باشد.
۶- نظريه پزشكي قانوني .
۷- تصوير مدرك شناسايي وسيله نقليه مسبب حادثه در صورت وجود.
۸- ارائه مدارك مثبته داير بر احراز سمت قانوني متقاضي از قبيل قيوميت يا وكالت يا وصايت يا ولايت خاص حسب مورد.
۹- جواز دفن يا گواهي فوت يا شناسنامه باطلشده متوفي.
تبصره ۱– پرداخت خسارت در حوادث منجر به فوت منوط به ارائه گواهي انحصار وراثت خواهد بود.
تبصره ۲- در صورت فقدان يا انقضاي بيمهنامه، فرار يا عدم شناسايي مسؤول حادثه حسب مورد ارائه بيمهنامه وسيله نقليه مسبب حادثه، مدارك شناسايي وسيله نقليه مسبب حادثه و يا گواهينامه رانندگي مسؤول حادثه براي ارائه به شركت يا صندوق الزامي نيست.
ماده ۴- اشخاص ثالث زيانديده در حوادث رانندگي منجر به صدمات بدني غير از فوت ميتوانند براي دريافت پنجاه درصد خسارت بدني تقريبي، موضوع ماده (۱۶) قانون با ارائه مدارك موضوع ماده (۳) مستقيماً به شركت بيمه مربوط يا صندوق مراجعه و خسارت متعلقه را مطالبه و دريافت نمايند.
تبصره ۱- در اجراي ماده(۱۵) قانون، بيمهگر يا صندوق حسب مورد موظف است حداكثر پانزده روز پس از دريافت مدارك لازم، خسارت متعلقه را پرداخت و در صورت وجود نقص در مدارك ارائه شده مراتب را ظرف يك هفته به صورت كتبي به متقاضي اعلام نمايند.
تبصره ۲ – بيمهگر يا صندوق حسب مورد موظف است پس از صدور رأي قطعي مراجع قضايي و ارائه آن توسط اشخاص ثالث زيانديده، باقيمانده خسارت متعلقه (موضوع قسمت اخيرماده ۱۶ قانون) را به شخص ثالث زيانديده پرداخت نمايد.
ماده ۵ – در حوادث رانندگي منجر به فوت، بيمهگر ميتواند در صورت توافق با راننده مسبب حادثه يا بيمهگذار و ورثه شخص ثالث، بدون نياز به رأي مراجع قضايي، ديه و ديگر خسارتهاي بدني وارد شده را به وي پرداخت نمايد.
فصل سوم – خسارت هاي مالي
ماده ۶- شخص ثالث زيانديده حق دارد با ارائه مدرك موضوع ماه (۷) نسبت به دريافت خسارت مالي اقدام نمايد.
ماده ۷- مدارك لازم براي بررسي و پرداخت خسارت مالي توسط بيمهگر مربوط به شرح زير ميباشد:
۱- بيمهنامه شخص ثالث يا هرگونه مدرك ديگري كه حاكي از بيمه بدون وسيله نقليه مسبب حادثه در زمان وقوع حادثه باشد.
۲- اصل يا تصوير مصدق گزارش كارشناس راهنمايي و رانندگي يا پليس راه يا نظريه كارشناس يا هيأت كارشناسي منتخب مراجع قضايي.
۳- تصوير گواهينامه رانندگي مسؤول حادثه، مگر اينكه مشخصات كامل گواهينامه رانندگي در گزارش كارشناسي راهنمايي و رانندگي يا پليس راه درج گرديده يا اينكه راننده مسؤول حادثه فاقد گواهينامه رانندگي متناسب با نوع وسيله نقليه موجد حادثه باشد.
۴- تصوير مدرك شناسايي وسليه نقليه مسبب حادثه در صورت وجود.
۵- ارائه مدارك مثبته داير بر احراز سمت قانوني متقاضي از قبيل قيوميت يا وكالت يا وصايت يا ولات خاص حسب مورد.
ماده ۸- در اجراي ماده (۱۸) قانون، بيمهگر مكلف است در صورت وجود شرايط زير با دريافت مدارك مذكور در ماده (۷) به استثناي بند (۲) آن، خسارت مالي زيانديده را پرداخت نمايد:
الف– وسايل نقليه مسبب حادثه و زيانديده در زمان وقوع حادثه، داراي بيمهنامه معتبر باشند.
ب– خسارت مالي واردشده يا مورد مطالبه شخص ثالث زيانديده حداكثر تا سقف تعهد مالي مندرج در ماده (۴) قانون باشد.
پ– بين طرفين حادثه اختلافي وجود نداشته باشد.
ت– حادثه رانندگي منجر به خسارت بدني نشده باشد.
ث– وسايل نقليه مسبب حادثه و زيانديده هم زمان مورد بازديد كارشناس منتخب بيمهگر مربوط قرار گيرند.
ماده ۹- ميزان خسارت مالي واردشده به وسيله نقليه شخص ثالث زيانديده با توافق بيمهگر مربوط و شخص ثالث زيانديده تعيين و به صورت نقدي پرداخت خواهد شد. در صورت عدم توافق شخص ثالث با مبلغ خسارت تعيينشده، بيمهگر مربوط موظف است وسليه نقليه شخص ثالث زيانديده را در تعميرگاه مجاز يا تعميرگاهي كه مورد قبول وي باشد تعمير نموده و هزينههاي تعمير را تا سقف تعهدات مالي مندرج در بيمهنامه پرداخت نمايد.
تبصره – در صورتي كه اختلاف طرفين درخصوص ميزان خسارت واردشده به وسيله نقليه به روش مذكور در اين ماده و همچنين ميزان خسارت وارد شده به ساير اموال(غير از وسيله نقليه) حل و فصل نشود موضوع در كميسيون حل اختلاف تخصصي، موضوع تبصره ماده (۱۷) قانون مطرح و رسيدگي ميشود.
فصل چهارم – ساير مقررات
ماده ۱۰ – در صورتي كه بيمهگر يا صندوق در مهلت مقرر در اين آييننامه نسبت به پرداخت خسارات متعلقه به شخص ثالث زيانديده خودداري نمايند شخص ثالث زيانديده مي تواند موضوع را به بيمه مركزي منعكس و درخواست رسيدگي نمايد.
تبصره ۱- بيمه مركزي موظف است ظرف پانزده روز به درخواست متقاضي رسيدگي و در مورد آن اتخاذ تصميم نمايد. در صورت احراز تخلف توسط بيمهگر مربوط، مطابق ماه (۲۸) قانون اقدام خواهد شد. تصميم بيمه مركزي براي بيمهگر لازمالاجرا است.
تبصره ۲- اجراي اين ماده نافي حق مراجعه مستقيم شخص ثالث زيانديده به مراجع قضايي يا ساير مراجع صلاحيتدار و طرح دعوي عليه بيمهگر يا صندوق نخواهد بود.
اين تصويبنامه در تاريخ ۲۷/۹/۱۳۸۹ به تأييد مقام محترم رياست جمهوري رسيده است.